"Γιατί δεν φεύγει"; Η λάθος ερώτηση - Η ενοχοποίηση της γυναίκας θύματος ενδοοικογενειακής βίας από το περιβάλλον της
Ξέρεις γιατί δεν φεύγει; Κάποιες φορές το κάνει γιατί κοιτώντας στον καθρέφτη βλέπει μία ξένη να την κοιτάει στα μάτια. Μάτια νεκρά, χωρίς ίχνος χαμόγελου στο πρόσωπο. Μόνο μια κενή, άχρωμη μάσκα καλύπτει το δυνατό, ανεξάρτητο άτομο που κάποτε υπήρχε. Δεν έχει ιδέα ποια είναι πια. Όλα όσα νόμιζε ότι ήξερε για τον εαυτό της έχουν απαλείφει. Το μόνο που γνωρίζει είναι οι κραυγές της καταδίκης. “Δεν αξίζεις. Είσαι ηλίθια. Είσαι εγωίστρια. Ποιός θα μπορούσε να σε αγαπήσει;”.
Άλλες φορές μένει γιατί δεν έχει την ευχέρεια να φύγει. Έχει αρνηθεί την ίδια της τη ζωή για να μείνει σπίτι. Για να γίνει μητέρα. Για να γίνει ρομπότ στη υπηρεσία κάποιου που εκτοξεύει προσβολές και απειλές προς εκείνη κάθε φορά που επιχειρεί να κάνει κάτι για τον εαυτό της. Δεν θα μπορούσε να βγάλει τα προς το ζην, σωστά; Σίγουρα όχι σε οικονομικό επίπεδο. Αλλά ούτε και σε συναισθηματικό.
Τι θα σκεφτούν οι γονείς της; Τι θα πουν φίλοι της; Τι θα κάνει η οικογένειά της; Όχι. Δεν θέλει όλοι τους να δουν τη θλιβερή κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει – ή, τουλάχιστον, αυτό που η ίδια πιστεύει για τον
εαυτό της.
Μπορεί να μένει γιατί είναι απλά πιο εύκολο -ή, τουλάχιστον, έτσι φαίνεται- να αγκαλιάσει τη γνώριμη σε αυτήν κόλαση που γνωρίζει, από το να δοκιμάσει την τύχη της σε μια άγνωστη κόλαση που πιστεύει ότι είναι εκεί έξω. Έτσι κι αλλιώς δεν αξίζει να είναι ευτυχισμένη. Κάποτε, σε κάποιο σημείο της ζωής της, έχει οπωσδήποτε κάνει κάτι φριχτό, για το οποίο αξίζει την κακοποίηση που υφίσταται σήμερα. Αν ο κόσμος ήξερε ποια πραγματικά είναι, ποια εκείνος ισχυρίζεται ότι είναι, όλοι θα την εγκατέλειπαν στα σίγουρα.
Κάποιες φορές μένει γιατί προτιμάει να γίνεται εκείνη αποδέκτης και όχι τα παιδιά της. Αν κάνει ότι της ζητηθεί, αν απορροφήσει τα χτυπήματα, πραγματικά και συναισθηματικά, τουλάχιστον θα μπορέσει να γίνει ασπίδα για τα παιδιά της. Θα έκανε τα πάντα για να τα προστατεύσει.
Κάθε γυναίκα (ή άντρας) που ζει σε ένα σπίτι όπου κυριαρχεί η βία, η προδοσία και η η κακοποίηση έχει τους λόγους της (του) για να μείνει. Και οι λέξεις που μόλις διάβασες, είναι τμήματα των συζητήσεων που κάνει με τον εαυτό της (του).
Αλλά γιατί την χτυπάει; Μπορεί να σου πει ότι αναγκάζεται να το κάνει γιατί εκείνη τον προκαλεί. Ξοδεύει πολλά για ψώνια. Τόλμησε να κλείσει ραντεβού για καφέ με μια φίλη της. Δεν καθάρισε το σπίτι, δεν έστειλε τα παιδιά στο σχολείο στην ώρα τους, δεν είχε έτοιμο το φαγητό πριν εκείνος φτάσει στο σπίτι. Και πείναγε και σα λύκος.
Μπορεί να τη χτύπησε γιατί είχε μια αγχωτική μέρα. Ίσως γιατί έχασε πολλά χρήματα και αντί να αναγνωρίσει τα πράγματα που μπορεί να ελέγξει και εκείνα που δεν μπορεί, σκέφτηκε ότι είναι προτιμότερο να κάνει επίδειξη κυριαρχίας, δίνοντάς της ένα μάθημα. “Μη με τσατίζεις. Μη μου αντιμιλάς. Μη μου λες δικαιολογίες. Δεν έχεις δικαίωμα”.
Μπορεί να μην είναι σε θέση να ελέγξει τίποτα. Αλλά τουλάχιστον έχει έλεγχο πάνω της.
Εκνευρίζονται οι άντρες; Φυσικά. Έχουν καλό λόγο για να το κάνουν; Κάποιες φορές. Όπως και οι γυναίκες έχουν καλό λόγο να εκνευρίζονται κάποιες φορές. Αλλά κανείς, άντρας ή γυναίκα, δεν έχει το δικαίωμα να σηκώσει τη γροθιά του σε κάποιον – πόσο μάλλον σε κάποιον που υποτίθεται ότι αγαπούν. Δεν είναι απλά θέμα ηθικής. Το λέει ο νόμος.
Ο αντιπρόεδρος Τζο Μπάιντεν μου έχει πει τα ακόλουθα. “Αν ένας τύπος πάει σε ένα μπαρ, μεθύσει, βγει έξω και τον ληστέψουν, ποιόν θα συλλάβουμε; Τον ίδιο επειδή βρέθηκε στο λάθος μέρος, τη λάθος στιγμή, στη λάθος κατάσταση; Όχι βέβαια. Θα συλλάβουμε το ληστή”. Αν μια γυναίκα δεχθεί επίθεση απο κάποιον που γνωρίζει, κάποιον με τον οποίο είναι παντρεμένη, κάποιον που εμπιστεύεται, γιατί ρίχνουμε το φταίξιμο σε εκείνη για την επιλογή των ρούχων της, τα πράγματα που είπε, ή την υποτιθέμενη έλλειψη αυτοεκτίμησής της;
Με ποιο δικαίωμα καθόμαστε και την κρίνουμε; Γιατί σκεφτόμαστε “μπορεί να το άξιζε, μπορεί να τον προκάλεσε”; Γιατί δίνουμε άφεση στον θύτη και ενοχοποιούμε το θύμα;
Απάντησε σε αυτό: Κι αν ήταν η ζωή σου; Κι αν ήταν το πρόσωπό σου, το στομάχι σου, η καρδιά σου που γινόταν αποδέκτης αυτών των χτυπημάτων σε καθημερινή βάση;
Κι αν ήταν η κόρη σου, η αδελφή σου, ο φίλος σου;
Αν δεν έχεις βρεθεί στη θέση της, μην την κρίνεις. Δεν έχεις ιδέα τι έχει αναγκαστεί να υπομείνει. Αν δεν έχεις ζήσει με τη ντροπή, την ενοχή της μυστικότητας, μην την κρίνεις. Δεν έχεις ιδέα με τι έχει βρεθεί αντιμέτωπη. Αν δεν έχεις αισθανθεί τη γροθιά στη σάρκα σου, το τσίμπημα στην καρδιά σου, το τσούξιμο των προσβλητικών λέξεων, μην την κρίνεις. Δεν έχεις ιδέα πώς έφτασε σε αυτό το σημείο, πόσο παγιδευμένη αισθάνεται, πόσο απεγνωσμένα θέλει να ξεφύγει.
Μην την κρίνεις. Βοήθησέ την. Πρόσφερέ της ένα χαμόγελο. Ενθάρρυνε την. Άκου τη σιωπή της. Δως της να καταλάβει ότι είσαι στη διάθεσή της όταν εκείνη είναι έτοιμη.
Δεν χρειάζεται την κρίση σου. Χρειάζεται την υποστήριξή σου. Δεν έχει ανάγκη τη λύπησή σου. Χρειάζεται την προσευχή σου. Δεν χρειάζεται την αμάθειά σου. Χρειάζεται ένα ασφαλές μέρος για να καταφύγει.
Τα γνωρίζεις όλα αυτά; Γνωρίζεις ότι σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες στατιστικές μελέτες, κατα μέσο όρο τρεις γυναίκες δολοφονούνται κάθε μέρα από τον σύζυγο ή τον φίλο τους; Το γνωρίζεις ότι οι μελέτες δείχνουν πως η πιο επικίνδυνη στιγμή στη ζωή ενός κακοποιημένου ατόμου είναι όταν επιχειρεί να ξεφύγει από αυτήν;
Σταμάτα να αναρωτιέσαι γιατί μένει. Θα άλλαζες άραγε τη γνώμη σου αν γνώριζες την κατάστασή της;
Άρχισε να κάνεις τη σωστή ερώτηση: Ποιο δικαίωμα έχει να την χτυπάει; Και γιατί κανείς δεν κάνει το παραμικρό για να τον σταματήσει;
Προσπάθησε να καταλάβεις μια απλή αλήθεια: Το πως κάποιος σου φέρεται έχει συχνότερα σχέση με εκείνον, παρά με εσένα. Μπορεί κι ο ίδιος να έχει πέσει θύμα κακοποίησης. Ίσως κάνει το μοναδικό πράγμα που έχει γνωρίσει στη ζωή του. Ίσως κι εκείνος χρειάζεται βοήθεια.
Αλλά όταν την κρίνεις δεν βοηθάς κανέναν απ' τους δυο τους. Ούτε σου προσφέρει καμία εξήγηση. Σταμάτα να θέτεις την ερώτηση που δεν μπορεί να αλλάξει τίποτα και άρχισε να θέτεις εκείνες που μπορούν να το κάνουν.
Κράτα τον υπόλογο. Βρες του βοήθεια, αν είναι σε θέση να τη δεχθεί. Αλλά μην του δίνεις άφεση. Μην εφευρίσκεις δικαιολογίες για εκείνον, θέτοντάς ερωτήματα για εκείνην. Το γεγονός ότι την κακοποίησε δεν πρόκειται να αλλάξει.
Όπως και εκείνη, έχεις και εσύ τη δύναμη να πεις “αυτός δεν είναι ο τρόπος με τον οποίο θα τελειώσει αυτή η ιστορία”.
Θέσε τις ερωτήσεις που έχουν σημασία. Και μη φοβάσαι να επιμείνεις μέχρι να βρεις τις απαντήσεις.
πγηή: thetoc.gr via CNN
Η Κρίστι Πολ είναι παρουσιάστρια της εκπομπής "New Day Weekend" στο CNN και συγγραφέας του βιβλίου "Love Isn't Supposed To Hurt".
 |
| Η ενοχοποίηση της γυναίκας θύματος ενδοοικογενειακής βίας από το περιβάλλον της |
Τι θα σκεφτούν οι γονείς της; Τι θα πουν φίλοι της; Τι θα κάνει η οικογένειά της; Όχι. Δεν θέλει όλοι τους να δουν τη θλιβερή κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει – ή, τουλάχιστον, αυτό που η ίδια πιστεύει για τον
εαυτό της.
Μπορεί να μένει γιατί είναι απλά πιο εύκολο -ή, τουλάχιστον, έτσι φαίνεται- να αγκαλιάσει τη γνώριμη σε αυτήν κόλαση που γνωρίζει, από το να δοκιμάσει την τύχη της σε μια άγνωστη κόλαση που πιστεύει ότι είναι εκεί έξω. Έτσι κι αλλιώς δεν αξίζει να είναι ευτυχισμένη. Κάποτε, σε κάποιο σημείο της ζωής της, έχει οπωσδήποτε κάνει κάτι φριχτό, για το οποίο αξίζει την κακοποίηση που υφίσταται σήμερα. Αν ο κόσμος ήξερε ποια πραγματικά είναι, ποια εκείνος ισχυρίζεται ότι είναι, όλοι θα την εγκατέλειπαν στα σίγουρα.
Κάποιες φορές μένει γιατί προτιμάει να γίνεται εκείνη αποδέκτης και όχι τα παιδιά της. Αν κάνει ότι της ζητηθεί, αν απορροφήσει τα χτυπήματα, πραγματικά και συναισθηματικά, τουλάχιστον θα μπορέσει να γίνει ασπίδα για τα παιδιά της. Θα έκανε τα πάντα για να τα προστατεύσει.
Κάθε γυναίκα (ή άντρας) που ζει σε ένα σπίτι όπου κυριαρχεί η βία, η προδοσία και η η κακοποίηση έχει τους λόγους της (του) για να μείνει. Και οι λέξεις που μόλις διάβασες, είναι τμήματα των συζητήσεων που κάνει με τον εαυτό της (του).
Αλλά γιατί την χτυπάει; Μπορεί να σου πει ότι αναγκάζεται να το κάνει γιατί εκείνη τον προκαλεί. Ξοδεύει πολλά για ψώνια. Τόλμησε να κλείσει ραντεβού για καφέ με μια φίλη της. Δεν καθάρισε το σπίτι, δεν έστειλε τα παιδιά στο σχολείο στην ώρα τους, δεν είχε έτοιμο το φαγητό πριν εκείνος φτάσει στο σπίτι. Και πείναγε και σα λύκος.
Μπορεί να τη χτύπησε γιατί είχε μια αγχωτική μέρα. Ίσως γιατί έχασε πολλά χρήματα και αντί να αναγνωρίσει τα πράγματα που μπορεί να ελέγξει και εκείνα που δεν μπορεί, σκέφτηκε ότι είναι προτιμότερο να κάνει επίδειξη κυριαρχίας, δίνοντάς της ένα μάθημα. “Μη με τσατίζεις. Μη μου αντιμιλάς. Μη μου λες δικαιολογίες. Δεν έχεις δικαίωμα”.
Μπορεί να μην είναι σε θέση να ελέγξει τίποτα. Αλλά τουλάχιστον έχει έλεγχο πάνω της.
Εκνευρίζονται οι άντρες; Φυσικά. Έχουν καλό λόγο για να το κάνουν; Κάποιες φορές. Όπως και οι γυναίκες έχουν καλό λόγο να εκνευρίζονται κάποιες φορές. Αλλά κανείς, άντρας ή γυναίκα, δεν έχει το δικαίωμα να σηκώσει τη γροθιά του σε κάποιον – πόσο μάλλον σε κάποιον που υποτίθεται ότι αγαπούν. Δεν είναι απλά θέμα ηθικής. Το λέει ο νόμος.
Ο αντιπρόεδρος Τζο Μπάιντεν μου έχει πει τα ακόλουθα. “Αν ένας τύπος πάει σε ένα μπαρ, μεθύσει, βγει έξω και τον ληστέψουν, ποιόν θα συλλάβουμε; Τον ίδιο επειδή βρέθηκε στο λάθος μέρος, τη λάθος στιγμή, στη λάθος κατάσταση; Όχι βέβαια. Θα συλλάβουμε το ληστή”. Αν μια γυναίκα δεχθεί επίθεση απο κάποιον που γνωρίζει, κάποιον με τον οποίο είναι παντρεμένη, κάποιον που εμπιστεύεται, γιατί ρίχνουμε το φταίξιμο σε εκείνη για την επιλογή των ρούχων της, τα πράγματα που είπε, ή την υποτιθέμενη έλλειψη αυτοεκτίμησής της;
Με ποιο δικαίωμα καθόμαστε και την κρίνουμε; Γιατί σκεφτόμαστε “μπορεί να το άξιζε, μπορεί να τον προκάλεσε”; Γιατί δίνουμε άφεση στον θύτη και ενοχοποιούμε το θύμα;
Απάντησε σε αυτό: Κι αν ήταν η ζωή σου; Κι αν ήταν το πρόσωπό σου, το στομάχι σου, η καρδιά σου που γινόταν αποδέκτης αυτών των χτυπημάτων σε καθημερινή βάση;
Κι αν ήταν η κόρη σου, η αδελφή σου, ο φίλος σου;
Αν δεν έχεις βρεθεί στη θέση της, μην την κρίνεις. Δεν έχεις ιδέα τι έχει αναγκαστεί να υπομείνει. Αν δεν έχεις ζήσει με τη ντροπή, την ενοχή της μυστικότητας, μην την κρίνεις. Δεν έχεις ιδέα με τι έχει βρεθεί αντιμέτωπη. Αν δεν έχεις αισθανθεί τη γροθιά στη σάρκα σου, το τσίμπημα στην καρδιά σου, το τσούξιμο των προσβλητικών λέξεων, μην την κρίνεις. Δεν έχεις ιδέα πώς έφτασε σε αυτό το σημείο, πόσο παγιδευμένη αισθάνεται, πόσο απεγνωσμένα θέλει να ξεφύγει.
Μην την κρίνεις. Βοήθησέ την. Πρόσφερέ της ένα χαμόγελο. Ενθάρρυνε την. Άκου τη σιωπή της. Δως της να καταλάβει ότι είσαι στη διάθεσή της όταν εκείνη είναι έτοιμη.
Δεν χρειάζεται την κρίση σου. Χρειάζεται την υποστήριξή σου. Δεν έχει ανάγκη τη λύπησή σου. Χρειάζεται την προσευχή σου. Δεν χρειάζεται την αμάθειά σου. Χρειάζεται ένα ασφαλές μέρος για να καταφύγει.
Τα γνωρίζεις όλα αυτά; Γνωρίζεις ότι σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες στατιστικές μελέτες, κατα μέσο όρο τρεις γυναίκες δολοφονούνται κάθε μέρα από τον σύζυγο ή τον φίλο τους; Το γνωρίζεις ότι οι μελέτες δείχνουν πως η πιο επικίνδυνη στιγμή στη ζωή ενός κακοποιημένου ατόμου είναι όταν επιχειρεί να ξεφύγει από αυτήν;
Σταμάτα να αναρωτιέσαι γιατί μένει. Θα άλλαζες άραγε τη γνώμη σου αν γνώριζες την κατάστασή της;
Άρχισε να κάνεις τη σωστή ερώτηση: Ποιο δικαίωμα έχει να την χτυπάει; Και γιατί κανείς δεν κάνει το παραμικρό για να τον σταματήσει;
Προσπάθησε να καταλάβεις μια απλή αλήθεια: Το πως κάποιος σου φέρεται έχει συχνότερα σχέση με εκείνον, παρά με εσένα. Μπορεί κι ο ίδιος να έχει πέσει θύμα κακοποίησης. Ίσως κάνει το μοναδικό πράγμα που έχει γνωρίσει στη ζωή του. Ίσως κι εκείνος χρειάζεται βοήθεια.
Αλλά όταν την κρίνεις δεν βοηθάς κανέναν απ' τους δυο τους. Ούτε σου προσφέρει καμία εξήγηση. Σταμάτα να θέτεις την ερώτηση που δεν μπορεί να αλλάξει τίποτα και άρχισε να θέτεις εκείνες που μπορούν να το κάνουν.
Κράτα τον υπόλογο. Βρες του βοήθεια, αν είναι σε θέση να τη δεχθεί. Αλλά μην του δίνεις άφεση. Μην εφευρίσκεις δικαιολογίες για εκείνον, θέτοντάς ερωτήματα για εκείνην. Το γεγονός ότι την κακοποίησε δεν πρόκειται να αλλάξει.
Όπως και εκείνη, έχεις και εσύ τη δύναμη να πεις “αυτός δεν είναι ο τρόπος με τον οποίο θα τελειώσει αυτή η ιστορία”.
Θέσε τις ερωτήσεις που έχουν σημασία. Και μη φοβάσαι να επιμείνεις μέχρι να βρεις τις απαντήσεις.
πγηή: thetoc.gr via CNN
Η Κρίστι Πολ είναι παρουσιάστρια της εκπομπής "New Day Weekend" στο CNN και συγγραφέας του βιβλίου "Love Isn't Supposed To Hurt".
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου