Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας | 10 Οκτωβρίου

Η Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 10 Οκτωβρίου, προκειμένου να ευαισθητοποιήσει την κοινή γνώμη για τα ψυχικά νοσήματα και ασθένειες.. Το 1994 η Παγκόσμια Ομοσπονδία Ψυχικής Υγείας και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) θεσμοθέτησαν την 10 Οκτωβρίου ως ημέρα της Ψυχικής Υγείας.



Οι ειδικοί κάνουν λόγο για μία παγκόσμια «επιδημία» ψυχικών διαταραχών, επικαλούμενοι τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ).Ο αριθμός των πασχόντων από κατάθλιψη και που παρουσιάζουν κλινικά διαπιστωμένη κατάθλιψη, σε δεδομένη στιγμή του χρόνου είναι 400 εκατομμύρια έως 500 εκατομμύρια άτομα, ενώ ως το 2020 θα είναι η δεύτερη αιτία θανάτου παγκοσμίως. Οι πάσχοντες από σχιζοφρένεια είναι 25 εκατομμύρια, ενώ 95 εκατομμύρια υποφέρουν από διαταραχές που έχουν με την κατάχρηση αλκοόλ κάτι που όλοι μας έχουμε απενοχοποιήσει .ως εξάρτηση.

Όσον αφορά την χώρα μας και σύμφωνα με πανεπιστημιακές έρευνες, μόλις το 80% όσων πάσχουν από κατάθλιψη αναζητούν βοήθεια και λιγότερο από το 50% προσφεύγει στη στήριξη του ιατρού. Ένα 10 με 12% του συνόλου του πληθυσμού όλων των ηλικιών πάσχει από ψυχικές ασθένειες, αλλά σε καμία περίπτωση δεν καταφεύγουν σε ειδικευμένα κέντρα που έχουν σχέση με την ψυχική υγεία ή σε επιστήμονες του κλάδου λόγω μη αποδοχής της ασθένειας τους , από τον φόβο του στιγματισμού και της κοινωνικής κατακραυγής και πολλές φορές της διαπόμπευσης .

Και αυτό συμβαίνει γιατί ....
η ψυχική ασθένεια είναι ακόμα ταμπού. Παρόλο τις προσπάθειες που γίνονται από τους φορείς υγείας που έχουν άμεση σχέση με την Ψυχική Υγεία μέσω ενημέρωσης, πληροφόρησης εν τούτοις παρατηρείται ένα έλλειμμα στην αποδοχή της ψυχικής ασθένειας για τον εαυτό μας ή για άτομο του συγγενικού μας περιβάλλοντος. Αυτές οι προκαταλήψεις που υπάρχουν για την ψυχική υγεία πρέπει να εκλείψουν προκειμένου να μην έχουμε φαινόμενα που δυστυχώς ως κοινωνία δεν είμαστε υπερήφανοι.

Σε οποιοδήποτε χρόνο στην διαδρομή της ανθρώπινη ιστορία εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι έχουν δοκιμασθεί από κάποια μορφή ψυχικής νόσου και πολλαπλάσιος αριθμός ατόμων γύρω απ’ αυτούς έχουν επηρεασθεί από τη νόσο.

Τα τελευταία χρόνια υπάρχει μεγάλη αύξηση της γνώσης σχετικά με τις ψυχικές νόσους και παθήσεις με μεγάλη βελτίωση στη διάγνωση και θεραπεία.

Αν και αποτελούν αρκετά συχνό πρόβλημα (27% των ενηλίκων ευρωπαίων πολιτών μια φορά τουλάχιστον στη ζωή τους υπέφεραν από κακή ψυχική υγεία), 60 με 65% απ’ αυτούς που υποφέρουν δεν λαμβάνουν ακριβή διάγνωση και κατάλληλη θεραπεία.

Στο 60% αυτών των περιπτώσεων οι διαταραχές αρχίζουν στην εφηβεία, όμως ή αγνοούνται ή υπάρχει άρνηση του προβλήματος με αποτέλεσμα η κατάσταση να έχει γίνει χρόνια, το άτομο να έχει περιθωριοποιηθεί, όταν μετά 10-15 χρόνια επιληφθούν οι ειδικοί.

Οι ειδικοί έχουν καταλήξει σε 4 κύριες αιτίες που οδηγούν σε αυτή την κατάσταση:

- Έλλειψη πληροφόρησης και εκπαίδευσης για τις διαταραχές και τις επιπτώσεις στην περίπτωση «μη διάγνωσης» και «μη κατάλληλης και ενδεδειγμένης θεραπείας».

- Προκαταλήψεις και στιγματισμός σαν αποτέλεσμα άγνοιας και φόβου γι’ αυτούς που πάσχουν.

- Έλλειψη πολιτικής κατανόησης και βούλησης που θα βοηθήσει στην παράκαμψη αυτής της κατάστασης.

- Έλλειψη κατάλληλων πόρων ώστε να υπάρξει αποτελεσματική βοήθεια για πάσχοντες και οικογένειες μέσα στην κοινότητα.



Για την Ευρώπη το οικονομικό κόστος από τη μη έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση είναι της τάξης των 240 δις ευρώ / έτος, ενώ το κοινωνικό κόστος (διάλυση οικογενειών, απώλεια εργασίας, ανεργία, αυτοκτονίες, πράξεις βίας κ.λπ.) δεν μπορεί να υπολογισθεί ,αφού σε αρκετές περιπτώσεις το κόστος είναι ανυπολόγιστο τόσο σε ατομικό επίπεδο αλλά και σε κοινωνικό.

Παρ’ όλα αυτά όμως η ψυχική νόσος παραμένει ο φτωχός συγγενής των διαφόρων συστημάτων υγείας, έτσι ώστε να μην ικανοποιούνται ούτε στοιχειωδώς οι ανάγκες των πασχόντων αλλά και των οικογενειών τους.

Για τις οικογένειες που φροντίζουν άτομα σε σοβαρή ψυχική νόσο είναι γνωστά από έρευνες πολλά στοιχεία, όπως ότι οι φροντιστές είναι ηλικίας από 50-70 ετών (κυρίως μητέρες), το 84% των πασχόντων ζουν μαζί με τις οικογένειες τους, η εβδομαδιαία φροντίδα κυμαίνεται από 55-61 ώρες, το δε το μισό των ευρωπαίων πολιτών δηλώνει ότι η οικονομική επιβάρυνση είναι πολύ μεγάλη για να μπορεί να την αντιμετωπίσει.

Όσον αφορά τις προτεραιότητες που οι ίδιες οι οικογένειες ιεραρχούν, αυτές είναι, η συμβουλευτική πώς να χειρίζονται ειδικά προβλήματα, η βοήθεια στον ασθενή πώς να διατηρήσει ή να επανακτήσει την κοινωνική λειτουργικότητα, οι ακριβείς πληροφορίες από τους επαγγελματίες, η εκπαίδευση του ασθενούς και η ένταξή του σε ομάδες αυτοβοήθειας για βοήθεια και πληροφόρηση, η βοήθεια στο περιβάλλον του.

Από τα παραπάνω εξάγονται και οι στόχοι της πολιτείας για την ψυχική υγεία, που είναι :

- Η διάθεση των αναλογικών πόρων που δικαιούται ο τομέας της ψυχικής υγείας και που είναι αναγκαία να λειτουργήσουν οι υπηρεσίες ψυχικής υγείας.

- Η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση της κοινότητας, συμπεριλαμβανομένων και των πολιτικών, οι αναγκαίες συμμαχίες με διάφορους φορείς και οργανώσεις με στόχο την απομυθοποίηση της ψυχικής υγείας.

- Υπηρεσίες στην κοινότητα που θα εξασφαλίζουν συνέχεια της φροντίδας και παρεμβάσεις στο περιβάλλον του ασθενή καθώς και έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση αλλά κυρίως την πρόληψη.

- Υποστήριξη – εκπαίδευση και συμμετοχή της οικογένειας, που πρέπει να αποτελεί τον τρίτο πόλο στη θεραπευτική διαδικασία και στη σχέση ειδικού -ασθενούς.

-Θεσμοθέτηση της ψυχοεκπαίδευσης της οικογένειας και του ασθενούς.

Παρ’ ότι τα ανωτέρω είναι γνωστά και έχουν υλοποιηθεί με πολύ καλά αποτελέσματα σ’ άλλες χώρες και σε κάποιο βαθμό και στη χώρα μας, το ερώτημα είναι γιατί δεν εφαρμόζονται στην έκταση και με το ρυθμό που είναι αναγκαίος και απαραίτητος.

Οι οργανώσεις πασχόντων και οικογενειών έχουν σημαντικό ρόλο για την βελτίωση της ευαισθητοποίησης του κοινού επιτυγχάνοντας μια αξιοσημείωτη διάχυση της πληροφορίας, ευνοώντας μια ταχύτερη ενσωμάτωση στην κοινωνία, μείωση των υποτροπών, προσωπική ενδυνάμωση και ελαχιστοποίηση του στίγματος.

Είναι ανάγκη να υποστηριχθούν οι προσπάθειες των οργανώσεων να γίνουν περισσότερες που με τη συνεργασία δικτύου επαγγελματιών, κρατικών και επιχειρηματικών φορέων θα βοηθήσουν στην καλύτερη εκπαίδευση για την ψυχική νόσο.

Αν πετύχουμε να έχουμε τον ασθενή, την οικογένεια και το γενικό πληθυσμό καλύτερα πληροφορημένους και εκπαιδευμένους για την ψυχική νόσο και τις συνέπειες της, καλύτερα πληροφορημένους και εκπαιδευμένους για τις κατάλληλες διαθέσιμες θεραπείες, καλύτερα πληροφορημένους για τα κέντρα που έχουν σχέση με την ψυχική υγεία τότε όλες οι κοινωνικές παρεμβάσεις θα είναι πιο ουσιαστικές και αποτελεσματικές και τ’ αποτελέσματα πιο σημαντικά και διαρκή.

Αν παραμένουμε σιωπηλοί τίποτα δεν θα αλλάξει προς το καλύτερο ή μπορεί να γίνει και χειρότερο.

Για αυτό τον λόγο αν καταλάβουμε ότι η ψυχική μας υγεία κλονίζεται πρέπει να απευθυνθούμε σε έναν ειδικό ή σε ένα Κέντρο Ψυχικής Υγείας.


Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Τα 10 θετικά συναισθήματα: Oδηγός για να νιώσεις χαρά

Σαρκασμός | Συν έκθεση πέντε καλλιτεχνών με αφορμή τον καρκίνο του μαστού

Εργασία: Προκήρυξη για την κάλυψη 8 θέσεων στο ΚΔΑΠ ΑμΕΑ του Δήμου Φλώρινας